Takıntılardan kaçınmak veya onları kontrol altına almak için tekrarlayan davranışlar ve ritüeller de vardır; Buna aynı zamanda kompulsiyonlar da denir. Kişi bu kompulsiyonlar aracılığıyla geçici bir rahatlama duygusu yaşar ancak bu rahatlama kalıcı değildir ve obsesyonlar sıklıkla daha da güçlenir. OKB, bireyin sadece ruh sağlığını değil aynı zamanda günlük yaşamını da etkilemektedir.
Obsesif kompulsif bozukluk (OKB) nedir?
OKB'nin ne olduğuna bakacak olursak kısaca tekrarlayan obsesyonlar ve bu obsesyonları ortadan kaldırmaya yönelik tekrarlayan kompulsiyonlarla karakterize bir ruhsal bozukluk olduğunu söyleyebiliriz. Peki OKB nedir diye sorulduğunda psikolojik bir rahatsızlık diyebiliriz.
Obsesyonlar, kişinin zihinsel olarak tekrar tekrar yaşadığı rahatsız edici, kaygı uyandıran ve çoğu zaman mantıksız düşüncelerdir. Bu düşünceler genellikle kirlenme, hastalık, güvenlik, simetri veya düzen gibi konularla ilgilidir. Kompulsiyonlar, obsesyonların neden olduğu kaygıyı gidermek veya ortadan kaldırmak için kullanılan belirli ritüeller veya davranışlardır.
OKB testi, OKB'nin varlığını ve şiddetini değerlendirmek için kullanılan bir tarama aracıdır. OKB testleri bir psikolog veya psikiyatrist tarafından yapılabilir. OKB için en yaygın testler şunlardır:
- Yale-Brown Obsesif Kompulsif Bozukluk Ölçeği (Y-BOCS)
- Maudsley Obsesif Kompulsif Bozukluk Ölçeği (MOKSİ)
Obsesif Kompulsif Bozukluğun (OKB) belirtileri nelerdir?
Obsesif kompulsif bozukluğun (OKB) belirtileri farklıdır. Obsesif Kompulsif Bozukluğun belirtileri genellikle tekrarlayan obsesyonlar ve bu obsesyonları gidermeye yönelik tekrarlayan kompulsiyonlar şeklinde kendini gösterir. OKB'nin belirtileri ve özellikleri genel olarak şunları içerir:
- Kirlilik veya mikrop korkusu: Ellerin sürekli yıkanması gerektiğine inanmak
- Simetri veya düzen takıntısı: Nesnelerin belli bir düzende olması gerektiğine dair takıntılı düşünceler.
- Hastalık veya tehlike korkusu: Sürekli hastalanacağınızı, bir felaketle karşılaşacağınızı düşünmeyin.
- Olumsuz düşünceler: Kötü bir şey olacağına dair sürekli korkular veya ahlaki kaygılar.
- El yıkamak, duş almak veya temizlik yapmak gibi tekrarlayan fiziksel eylemler.
- Kapıyı kontrol etmek, sürekli saymak, nesneleri belli bir sıraya koymak gibi tekrarlayan davranışlar.
- Düşünceyi bastırmak, dua etmek veya belirli bir ritüeli tekrarlamak gibi zihinsel eylemler.
- Zihinsel yorgunluk: Takıntı ve kompulsiyonlarla mücadele etmek, kişinin zihinsel ve duygusal olarak tükenmesine neden olabilir.
- Günlük yaşamı etkiler: OKB belirtileri iş, okul ve sosyal ilişkiler gibi günlük yaşamın işleyişini olumsuz yönde etkileyebilir.
- Kaygı ve stres: Obsesyonlar ve kompulsiyonlar sıklıkla yoğun kaygı ve stresle ilişkilendirilir.
Obsesif kompulsif bozukluğun (OKB) türleri nelerdir?
Obsesif kompulsif bozukluk (OKB), istenmeyen, rahatsız edici düşüncelere (obsesyonlar) sahip olmak ve bu düşüncelere dayanarak tekrarlayan davranışlarda bulunmak (kompülsiyonlar) ile karakterize edilen bir zihinsel bozukluktur. OKB, obsesyon ve kompulsiyonların içeriğine göre farklı türlere ayrılabilir. Obsesif kompulsif bozukluğun (OKB) en yaygın türleri şunlardır:
- Kişide kirlenme ve bulaşma korkusu nedeniyle aşırı yıkama ve temizlik yapma gibi kompulsiyonlar vardır.
- Kişi düzen ve simetriye çok önem verir ve her şeyi belli bir şekilde düzenlemek gibi zorunluluklara sahiptir.
- Kişi sürekli olarak ocak, kapı, kilit gibi şeyleri kontrol etme ihtiyacı hisseder ve tekrar tekrar kontrol eder.
- Kişinin kendisine veya sevdiklerine zarar verme korkusu nedeniyle kompulsiyonları vardır.
- Kişi dini ya da batıl inançlarla ilgili obsesyon ve kompulsiyonlar yaşar.
- Kişi agresif veya cinsel takıntı ve kompulsiyonlar yaşar.
Obsesif kompulsif bozukluk (OKB) nasıl tedavi edilir?
OKB'ye çare bulundu mu sorusuna şu şekilde cevap verebiliriz:
OKB'nin tedavisi var. Aslında obsesif kompulsif bozukluğun (OKB) tedavisinde oldukça başarılı olan çeşitli yöntemler vardır. En yaygın ve etkili yöntemler şunlardır:
- Bilişsel davranışçı terapi
- Bazı durumlarda ilaç tedavisi
- Transkranyal Manyetik Stimülasyon (TMS)
- Grup terapisi
- Psikodinamik terapi
Uygun tedavi OKB'nin şiddetine, semptomların türüne ve kişisel tercihlere bağlıdır. Çoğu durumda, en iyi sonuçları elde etmek için birden fazla tedavi yönteminin bir arada kullanılması gerekir.
Bu bilgiler yalnızca bilgilendirme amaçlıdır. Tıbbi bir sorunuz varsa doktorunuza danışmanız önemlidir.
O anlar kameralara yansıdı
Hastanede annesinin boğazını ve ayaklarını kesip silahla vurdu
Özgür Özel'den sansasyonel çıkış! “Artık birinci taraf biziz” dedi ve ekledi: “Erdoğan’ı arayacağım.”