Dijital oyun bağımlılığı uzun süre oyun oynamakla sınırlı bir davranış değildir. Bu bağımlılık özellikle çocuklarda oyun kontrolünün kaybedilmesi, oyundan uzaklaşıldığında huzursuzluk, diğer aktivitelere karşı ilgisizlik gibi sorunlara neden olmaktadır. Bu nedenle bu bağımlılığın erken tanınması ve gerekli önlemlerin alınması çocuğun psikolojik ve sosyal dengesi açısından büyük önem taşımaktadır.
Dijital oyun bağımlılığı nedir?
Dijital oyun bağımlılığı, kişinin dijital oyunlara çok fazla zaman ayırması, oyunları kontrol edememesi ve bu durumun günlük yaşamını olumsuz etkilemesi durumunda ortaya çıkar. Bu bağımlılık türünde kişi oyuna erişemediğinde öfke, huzursuzluk, stres gibi duygusal tepkiler verebilir. Bu özellikle çocuklarda geçerlidir; Uyku, ders çalışma, yemek yeme ve sosyal ilişkiler gibi temel şeylerin bozulmasına neden olabilir.
Uzmanlara göre çocuklarda dijital oyun bağımlılığı da tıpkı madde ve internet bağımlılığı gibi beynin ödül mekanizmasını etkiliyor. Çocuğun oyundaki başarıları sürekli dopamin salgılanmasına yol açar. Bu yüzden çocuk aynı hazzı tekrar yaşamak için daha fazla oyun oynamak ister. Bu döngü zamanla çocuğun kontrolü kaybetmesine ve bağımlılık geliştirmesine neden olabilir.
Çocuklarda dijital oyun bağımlılığı konusunda aileler ne yapmalı?
Çocuklarda dijital oyun bağımlılığının önlenmesinde en önemli görev ailelere düşüyor. Ebeveynlerin bu konuya bilinçli ve dengeli yaklaşması, çocuğun teknolojiyle sağlıklı bir ilişki kurmasına ve dijital oyun bağımlılığının önlenmesine yardımcı olur.
Öncelikle ailelerin çocuklarının oyun alışkanlıklarını dikkatle takip etmesi gerekiyor. Çocuğun yaşına göre oyun süresi sınırlandırılmalıdır. Oyunun tamamen yasaklanması yerine süresi ve içeriğinin çocukla birlikte belirlenmesi daha etkilidir. Bu sayede çocuk anne ve babasının kontrolünü bir ceza olarak değil, rehberlik olarak algılar.
Çocuklarda dijital bağımlılığı önlemenin en önemli faktörlerinden biri ailelerin çocuklarıyla kaliteli zaman geçirmesidir. Ebeveynlerin çocuklarına dijital oyunların yerini alabilecek alternatifler sunması gerekiyor. Sanat, spor, okuma ya da açık hava etkinlikleri gibi aktiviteler çocuğun dikkatini farklı alanlara yönlendirmesine olanak sağlar.
Uzmanlar, ebeveynlerin ihtiyaç duyulduğunda profesyonel destek almaktan çekinmemesi gerektiğini vurguluyor. Çocuğun kontrolsüz oyun oynama davranışı kalıcı hale gelmişse bir pedagog ya da çocuk psikoloğundan yardım almak doğru adım olacaktır.